เหรียญในหลวงรัชกาลที่ 9 ฉลองสิริราชสมบัติครบ 50 ปี กาญจนาภิเษก พ.ศ. 2539

     เหรียญกษาปณ์ที่ระลึกเนื่องในมหามงคลสมัยพระราชพิธีกาญจนาภิเษกพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช กรมธนารักษ์ได้จัดทำเหรียญกษาปณ์ที่ระลึกเนื่องในมหามงคลสมัยพระราชพิธีกาญจนาภิเษก พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช เมื่อวันที่ 9 มิถุนายน พ.ศ. 2539

    สถาบันพระมหากษัตริย์เป็นสถาบันที่มีความสำคัญสูงสุดและอยู่คู่คนไทยมาช้านาน ในอดีตอำนาจสิทธิ์ขาดในการปกครองเป็นของพระมหากษัตริย์แต่เพียงผู้เดียว โดยทรงเป็นผู้นำสูงสุดทั้งในยามสงบและในยามศึกสงครามเรียกว่าเป็นการปกครองในระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ต่อมาแม้ว่ามีการเปลี่ยนแปลงการปกครองเป็นระบอบประชาธิปไตยแล้ว แต่คนไทยยังคงเทิดทูนองค์พระมหากษัตริย์ไว้เป็นพระประมุขและเป็นศูนย์รวมจิตใจของประเทศอยู่เช่นเดิม

    พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมพลอดุลยเดช เสด็จขึ้นครองราชย์เมื่อวันื้ 9 มิถุนายน พ.ศ. 2489 เป็นพระมหากษัตริย์รัชกาลที่ 9 ในราชวงศ์จักรี และเป็นพระมหากษัตริย์พระองค์ที่ 3 ในระบอบการปกครองที่เรียกว่า "ประชาธิปไตย" แม้ว่าสถานภาพของพระมหากษัตริย์ในระบอบประชาธิปไตยจะแตกต่างจากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ แต่มีพระราชปณิธานที่แน่วแน่ในอันที่จะทรงดูแลทุกข์ของประชาชน ดังจะเห็นได้จากพระปฐมบรมราชโองการที่พระราชทานในวันประกอบพระราชพิธีบรมราชาภิเษกเมื่อวันที่ 5 พฤษภาคม พ.ศ. 2493 ความว่า "เราจะครองแผ่นดินโดยธรรม เพื่อประโยชน์สุขแห่งมหาชนชาวสยาม" พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ทรงดำรงพระอิสริยยศ พระอิสริยศักดิ์ด้วยความสง่างาม ธำรงไว้ซึ่งหลักทศพิธราชธรรม ทรงปฎิบัติพระราชภารกิจมากมาย และเสด็จพระราชดำเนินเยี่ยมเยียนดูแลทุกข์สุขของราษฎรในทุกพื้นที่โดยไม่ย่อท้อ แม้ว่าจะเป็นถิ่นทุรกันดารหรือมีอันตรายแค่ไหน ได้พระราชทานความช่วยเหลือในด้านต่าง ๆ ทรงจัดตั้งและให้ความสนับสนุนโครงการที่เป็นประโยชน์ต่อประเทศชาติและประชาชนอย่างต่อเนื่อง รวมทั้งสละพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์เพื่อสนับสนุนกิจการที่เป็นประโยชน์ต่อส่วนรวม พระองค์จึงเปรียบประดุล "พ่อ" ของประชาชนชาวไทยทั้งปวง ด้วยพระมหากรุณาธิคุณ พระบุญญาธิการ และพระอัจฉริยภาพส่วนพระองค์ในด้านต่าง ๆ จึงเป็นความสง่างาม เป็นความภาคภูมิใจของคนไทย และเป็นสัญลักษณ์ของประเทศ แต่เหนือสิ่งอื่นใด ทรงเป็นศูนย์รวมแห่งจิตใจของคนไทยทุกหมู่เหล่าตลอดมา ประชาชนต่างยกย่องเทิดทูนและถวายความจงรักภักดีแด่พระองค์อย่างท่วมท้นไม่ยิ่งหย่อนไปกว่าพระมหากษัตริย์ในระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ และในวโรกาสอันเป็นมหามงคลที่ทรงครองราชสมบัติครบ 50 ปีเต็ม ในวันที่ 9 มิถุนายน พ.ศ. 2539 ประชาชนชาวไทยทั้งภาครัฐและเอกชนต่างพร้อมใจถวายพระพรชัยมงคล และร่วมจัดกิจกรรมเพื่อเฉลิมพระเกียรติอย่างต่อเนื่องตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2538 - 31 ธันวาคม พ.ศ. 2539 ในโอกาสพิเศษนี้รัฐบาลได้กำหนดให้มีตราสัญลักษณ์พระราชพิธีกาญจนาภิเษกของนางสาววิยะดา เจริญสุข ได้รับรางวัลชนะเลิศ ตราสัญลักษณ์ดังกล่าวมีส่วนประกอบเป็นพระราชลัญจกรประจำพระองค์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ประดิษฐานภายใต้ตราพระบรมราชจักรีวงศ์และพระมหามงกุฎอยู่เหนือพาน 2 ชั้น มีช้างเผือกภายใต้พระสัปตปฎลเศวตฉัตรขนาบข้างซ้ายขวาด้านละ 1 เชือก ด้านล่างมีเลข "๕๐" และมีข้อความว่า "ฉลองสิริราชสมบัติครบ ๕๐ ปี พุทธศักราช ๒๕๓๙" มีความหมายโดยรวมว่าพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช เป็นพระมหากษัตริย์ในราชวงศ์จักรี และเป็นพระประมุขของประเทศที่ปกครองในระบอบประชาธิปไตย ไพร่ฟ้าข้าแผ่นดินต่างถวายความจงรักภักดี ตลอดจนมีชีวิตความเป็นอยู่ร่มเย็นเป็นสุขภายใต้เศวตฉัตรของพระองค์