พระเชียงรุ้งเนื้อสัมฤทธิ์
เชียงรุ้ง หรือในภาษาจีนคือ จิ่งหง, เจียงฮุ่ง หรือในภาษาไทลื้อ เจงฮุ่ง
(ไทลื้อ:เชียงรุ่ง) เป็นเมืองเอกในเขตปกครองพิเศษไท-สิบสองปันนา มณฑลยูนนาน
ประเทศจีน มีชายแดนทางตะวันตกเฉียงใต้ติดกับประเทศพม่า
และตะวันออกเฉียงใต้กับประเทศลาว ชื่อที่มาของเชียงรุ่ง นั้น
มาจากเรื่องราวในพุทธตำนาน "พะเจ่าเหลบโหลก" ของชาวไทลื้อที่ว่า
เมื่อครั้งองค์สัมมาสัมพุทธเจ้าเสด็จมาโปรดสัตว์ถึงยังดินแดนริมฝั่งโขงของ
ชาวไทลื้อแห่งนี้ ก็เป็นเวลาเช้าพอดี จึงเรียกแห่งนี้ว่า "เชียง" ที่แปลว่า
"เมือง" และ "รุ่ง" ที่แปลว่า "รุ่งอรุณ" ว่า "เชียงรุ่ง" จึงแปลได้ว่า
เมืองแห่งรุ่งอรุณอันสดใส อันเป็นดินแดนที่พระพุทธศาสนาจะเจริญรุ่งเรือง
ที่มีอิทธิพลเข้มแข็งยิ่งขึ้นไปอีกก็เข้ามาขีดเส้น
แบ่งปันจัดสรรโดยอังกฤษยึดครองพม่า ให้สิบสองปันนาไปขึ้นอยู่กับจีน
ให้เชียงตุงขึ้นอยู่กับพม่า
และขีดเส้นให้ฝรั่งเศสมีอิทธิพลอยู่ในลาวและอินโดจีน สิบสองปันนายังคงมีกษัตริย์ปกครองอยู่ถึง ๔๕ รัชกาล กระทั่ง เหมา เจ๋อ ตุง
ปฏิวัติเปลี่ยนแปลงการปกครองจีนเป็นระบอบคอมมิวนิสต์ เมื่อ พ.ศ.๒๔๙๒
และนำทหารเข้ายึดครองสิบสองปันนา จากนั้นเมื่อ พ.ศ.๒๔๙๓
ระบอบกษัตริย์ก็สิ้นสุดลง เชื้อพระวงศ์ต่างแตกฉานซ่านเซ็นไปอยู่พม่าบ้าง
สยามบ้าง เจ้าหม่อมคำลือ
กษัตริย์องค์สุดท้ายต้องเปลี่ยนฐานะเป็นสามัญชนคนหนึ่ง
โดยทางการจีนให้ทำงานอยู่ในสถาบันชนชาติส่วนน้อยแห่งมณฑลยูนหนาน
พระราชวังเวียงผาคราง
ริมฝั่งแม่น้ำโขงเมืองเชียงรุ่งของกษัตริย์ไทลื้อถูกเผาทำลายลงจนราบคาบ
พ.ศ.๒๕๐๑ เกิดการปฏิวัติวัฒนธรรมครั้งใหญ่ในจีน มีการทำลายล้างตำรา
ศิลปวัฒนธรรม ประเพณี ภูมิปัญญา ศาสนา วัดวาอาราม พระธรรมคัมภีร์
ตำราทางพระพุทธศาสนาในสิบสองปันนาถูกเผาทำลายลงเป็นจำนวนมาก
การปฏิบัติกิจกรรมทางศาสนาถูกสั่งห้ามโดยเด็ดขาด
พระพุทธศาสนานิกายเถรวาทที่เคยรุ่งเรืองในเชียงรุ่งต้องหยุดลงและขาดช่วงไป
ในที่สุด วิถีวัฒนธรรมของชาวไทลื้อที่เต็มไปด้วยสีสันถูกเข้มงวดกวดขัน
การปฏิบัติตนตามวิถีวัฒนธรรมถูกลบล้างลงไปกับการปฏิวัติวัฒนธรรมอย่างน่าเสียดาย
